

Տպագրվել է՝ 2025 թվականի նոյեմբերի 17 Տասն ամիսներ՝ Azertag–ից հետո Մարիամ Բարսեղյան Բաքվի ռազմական դատարանում դատավարությունը. Լուսանկար՝ Azertag Այս տարվա հունվարի 17-ից Հայաստանում շատերը սկսել են հետևել ադրբեջանական Azertag–ին: Դա այն միակ լրատվամիջոցն է, որն «հաղորդում է» հայկական դատավարությունը Բաքվի ռազմական դատարանում: Այս տասն ամիսների ընթացքում մենք սովորել ենք լսումների ընթացքում տեղի ունեցողի մասին, լավ գիտակցելով, որ «Azertag»-ը ներկայացնում է դա այնպես, ինչպես իրեն հարմար է: Հայկական լրատվամիջոցները Azertag–ի զեկույցները թարգմանված ձևով ներկայացնում են, նշելով, որ դատավարությունն ու մեղադրանքները կեղծված են: Սա աննախադեպ իրավիճակ է՝ նյութեր հրապարակելով գիտակցում ենք, որ դրանց բովանդակությունը որոշվում է բացառապես ադրբեջանական կողմի կողմից մեր գերեվարված հայրենակիցներին դատելու միջոցով, ինչը չի reflect–ում իրականությունը և փաստերը աղավաղված են: Բայց որքան էլ ծանր և արտառոց լինի իրավիճակը, այս նյութերն են միակ միջոցները, որոնցով հանրության ուշադրության մեջ պահվում է բանտարկվածների գոյությունը, որպեսզի չարժեր նրանց մասին չանհեթանան: Պատիժները հայտնի են 15 գերեվարված հայերի լուսանկարները՝ հունվարի 17–ի առաջին լսումից և նոյեմբերի 13–ի լսումից ստացված վերջին լուսանկարներն էլ բացառապես նույն սարսափելի տպավորությունը թողեցին հանրային պլատֆորմների վրա: Մենք անհանգստությամբ սպասում էինք 첫 լսման լուսանկարներին, բայց մի քանի նիստերից հետո դրանք դարձան «հավանական» և գրավեցին օգնական ուշադրություն: Մարիամ Բարսեղյան Մենք չգիտենք, prisoners–ի մասին ինչը և ինչպես գրել 2025 թվականի հունվարի 20 Նոյեմբերի 13–ի մասին տեղեկությունները prisoners–ի առաջարկվող պատիժների վերաբերյալ կրկին հիշեցրեցին Բաքվի բանտում գտնվող հայրենակցի գոյությունը: Դատարանում, մեղադրանքը պաշտպանող դատախազները առաջարկեցին Artsakh–ի չորրորդ նախագահ Արայիկ Հարությունյանին, Արցախի պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար Լևոն Մնացականյանին, Արցախի պաշտպանության բանակի նախկին փոխհրամանատար Դավիթ Մանուկյանին, Արցախի արտաքին գործերի նախկին նախարար Դավիթ Բաբայանին և Artsakh–ի Ազգային ժողովի վերջին նախագահ Դավիթ Իշխանյանին տեսչական ազատազրկում ողջ կյանքով: Artsakh–ի երկրորդ և երրորդ նախագահներ Արքադ Ղուկասյան և Բակո Սահակյան, ինչպես նաև Արցախի քաղաքացի Մադաթ Բաբայանը 20 տարի խճճվեցին, որովհետև դատի վերջնական որոշման ժամանակ նրանք արդեն 65 տարեկան էին, այսինքն՝ դատավճռի հրապարակման պահին: Մելիքսեթ Պաշյան՝ 20 տարի; Դավիթ Ալավերդյան՝ 18 տարի; Գարիկ Մարտիրոսյան՝ 19 տարի; Լևոն Բալայան՝ 17 տարի; Վասիլի Բեգլարյան, Էրիկ Գազարյան և Գուրգեն Ստեփանյան՝ յուրաքանչյուրը 16 տարի: Հաջորդ դատական նիստը տեղի կունենա 2025 թվականի նոյեմբերի 27–ին: Տիեզերական վերադարձի տեսական տարբերակ Պատիժները արդեն հրապարակվել են, սակայն դա չի σημαե, որ հայ բանտարկյալների վերադարձի բոլոր հնարավորությունները փակվել են: Միջազգային իրավունքի փորձագետ Արա Ղազարյանը, 1in.am–ի эфирում, նշել է, որ դա հնարավոր է, բայց ոչ դատական գործընթացների միջոցով — օրինակ ադրբեջանցի նախագահ Իլհամ Ալիևը կարող է հայտարարել ներողամgifter, օգտագործելով օրենքի իրեն վերապահված բացառիկ իրավունքները: «Կրկին դա կարող է արվել երկար ժամանակ հետո՝ միջազգային ճնշումների կամ բանակցված համաձայնության արդյունքներով, բայց միշտ կա մեխանիմակ, ինչպես Ռամիլ Սաֆարովի դեպքում, նաև ասվում է փորձագետի կողմից»: Նա նաև նշում է, որ սա կարող է կատարվել ՀՀ կողմի զիջումների փոխարեն: Բաքվում ընթացող դատավարությունները և կալանավորված հայ prisoners–ի հարցը լրատվամիջոցներում հիմնականում քննարկվում է իրավական տեսակետից: Քաղաքական համատեքստում նրանց վերադարձի պատճառով առաջացող քայլերը՝ դեռևս տեսանելի չէ – դարձել է քննարկման թեմա: Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը regularly հիշեցնում է լրագրողներին, որ նրանք աշխատում են այս հարցի վրա, բայց չեն կարող ասել որևէ բան՝ դա շատ զգայուն թեմա է: ԵՒ ՄԱԿ–ի Գլխավոր Asambleայի 80–րդ նստաշրջանում բանտարկյալների պատրվարձման հարցին նվիրված ելույթում Փաշինյանը կիրառեց նրանց համար նոր ձևակերպում՝ «երկար տևած հակամարտության պատճառով ազատությունից զրկված մարդ»: Տասը ամիսների ընթացքում Բաքվում ընթացող վարույթների ժամանակ տեղի ունեցած դեպքերն ավելի մեծ են դարձրել բանտարկյալների վերադարձի և նրանց վիճակի շուրջ քննարկումները: Օգոստոսի 8–ին տխմող խաղաղութ յան պայմանագիրը կնքվեց, բայց բանտարկյալների վերադարձի երաշխիքներ չներկայացվեց: Սեպտեմբերի 19–ին Հայաստանի ազգային անվտանգության ծառայության տնօրենը Բաքու է մեկնել, և ըստ մամուլի, պատանդների ընտանիքները հույս ունեին, որ նրա միջոցով մի մասը կվերադառնա: Սեպտեմբերի 2–ին Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեն հայտարարել է, որ դադարեցնում է իր գործունեությունը Բաքվում: Եվրոպական միության թվային հարթակների կարգավորումը՝ արդյո՞ք միայն Հայաստանը համապատասխանում է Նոյեմբերի 14, 2025 Հայաստան–ԱդրբեջանՀ կառավարությունները սոցցանցային հարթակներից ինչ են պահանջել Նոյեմբերի 13, 2025 Վաշինգտոնի հանդիպումների պատասխանումները Հայաստանում և Ադրբեջանում Նոյեմբերի 12, 2025 Մարիանա Դանիելյան Կրթություն, արհեստական բանականություն, թվային քաղաքացիություն — մեդիա կրթական շաբաթ Հայաստանում Նոյեմբերի 12, 2025 Մարիամ Բարսեղյան Արդյունավետ քննարկումների նոր հարթակ հայկական–ադրբեջանական հարաբերությունների համար ադրբեջանցիների հետ Նոյեմբերի 10, 2025 Մարիանա Դանիելյան AB հեղափոխություն, կամ տեղեկատվական խառնաշփոթ Նոյեմբերի 10, 2025