Ադրբեջանի քաղաքականությունն ուղղված է ավելի շատ հայ գերիներ ստանալուն. Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում տեղի ունեցած քննարկման ժամանակ հայտարարեց «Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոն» ՀԿ նախագահ, իրավաբան Սիրանուշ Սահակյանը՝ ընդգծելով, որ Բաքուն այս գործն օգտագործում է քաղաքական նպատակներով։ Փաստաբանը թվարկեց 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ից մինչև 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-20-ը Արցախում (Լեռնային Ղարաբաղ) ադրբեջանական ռազմական ագրեսիան Ադրբեջանի կողմից հայերի, այդ թվում՝ քաղաքացիական անձանց միտումնավոր գերեվարման որոշ դեպքեր։ Սահակյանը տեղեկացրեց, որ մինչ այժմ Ադրբեջանը վերադարձրել է 210 հայի. Պաշտոնական տվյալներով՝ 23 հայեր, որոնց հասանելիություն ունի ԿԽՄԿ-ն, շարունակում են մնալ ադրբեջանական գերության մեջ։ 2020 թվականից հինգ հայ, այդ թվում՝ երկու տարեց տղամարդ, շարունակում են մնալ ադրբեջանական գերության մեջ։ «Նրանց տարիքը և մասնակցությունը Արցախյան առաջին պատերազմին [1990-ականների սկզբին] պատճառ են, որ ադրբեջանցիները նրանց նկատմամբ առանձնակի դաժանությամբ են վերաբերվում»,- հավելեց Սահակյանը։ Եվս երեք հայ խաղաղ բնակիչ կա, որոնցից մեկը լիբանանահայ Վիգեն Էուլջեջյանն է, նրա լիբանանյան քաղաքացիությունը Ադրբեջանն օգտագործում է «ապացուցելու» համար, որ Հայաստանը գրավել է վարձկանների։ Մյուս երկու հայ երիտասարդները գերեվարվել են 2020 թվականի նոյեմբերի 11-ին, իսկ մնացած դեպքերը կապված են անցյալ տարվա հետ։ «Վագիֆ Խաչատրյանի դեպքը բոլորին է հայտնի. [Արցախի տարեց] տղամարդը ԿԽՄԿ-ի ներկայությամբ գերեվարվել է [ադրբեջանցիների կողմից], ևս մեկ տարեց մարդ մոլորվել և գերի է ընկել, ութը [մյուսները] Արցախի նախկին ղեկավարներ են. «Սահակյանը թվարկեց. Նրա խոսքով, կա նաև հարկադիր անհետացման 80 դեպք։ Սրանք դեպքեր են, երբ հայ զինվորները ողջ, առանց լուրջ վնասվածքների անցել են ադրբեջանական հսկողության տակ, սակայն անհետացել են։ «Ճնշող մեծամասնությամբ տեսագրություններ կան, մնացած դեպքերում՝ ականատեսների վկայություններ, ուստի գերության փաստը կասկածից վեր է»,- ընդգծեց փաստաբանը։ Սահակյանը նշել է այս թեմայի նրբությունը, երբ Հայաստանի իշխանությունները ստիպված են եղել հանձնել ակնհայտ ադրբեջանցի հանցագործներին՝ Ադրբեջանից հայ գերիներից մի քանիսին փրկելու համար։ «Այս տեսանկյունից, անշուշտ, Շուշիում անչափահաս մարդասպանին տեղափոխելը և ազատ արձակելը մահացածների իրավունքների խախտում է, որում ներգրավված են նաև Հայաստանի իշխանությունները, թեև բոլորս էլ հասկանում ենք, թե որն է. տեղի է ունենում»,- եզրափակեց Սիրանուշ Սահակյանը։