News - دنباله‌دار بین‌ستاره‌ای 3I/ATLAS مانند یک شیر آتش‌نشانی کیهانی آب فوران می‌کند.

ترکیبات هیدروکسیل از طریق امضای فرابنفش که ایجاد می‌کنند، قابل تشخیص‌اند. اما در زمین، بسیاری از طول‌موج‌های فرابنفش به دلیل اتمسفر مسدود می‌شود که پژوهشگران را واداشته تا از رصدخانهٔ فضایی نیل گِه‌رلز سوئیفت (Swift) استفاده کنند — تلسکوپی فضایی که از تداخل‌های تجربه‌شده توسط رصدخانه‌های زمینی آزاد است. آب در تقریباً هر دنباله‌دار مشاهده‌شده در منظومهٔ شمسی حضور دارد، تا آنجا که واکنش‌های شیمیایی و فیزیکی آب برای اندازه‌گیری، فهرست‌بندی و پیگیری این اجرام آسمانی و واکنش‌های آن‌ها به گرمای خورشید به کار می‌رود. یافتن آب در 3I/ATLAS به این معناست که بتوان ویژگی‌های آن را با همان مقیاسی که برای دنباله‌دارهای عادی استفاده می‌شود مطالعه کرد، و این اطلاعات در آینده می‌تواند داده‌های مفیدی برای بررسی فرایندهای دنباله‌دارهایی که از سامانه‌های ستاره‌ای دیگر منشأ می‌گیرند ارائه دهد. «وقتی آب را تشخیص می‌دهیم — یا حتی پژواک فرابنفشِ کم‌نور آن، OH — از یک دنباله‌دار بین‌الستاره‌ای، در حال خواندن پیامی از یک سامانه سیاره‌ای دیگر هستیم»، گفت Dennis Bodewits، فیزیک‌دان دانشگاه آبرن که در این پژوهش همکاری داشت، در بیانیه‌ای خبری. «به ما می‌گوید ترکیبات لازم برای شیمی حیات تنها مختص جهان ما نیستند.» دنباله‌دارها قطعاتی یخ‌زده از سنگ، گاز و گرد و غبار هستند که معمولاً مدار ستارگان را طی می‌کنند (استثناها سه جسم بین‌الستاره‌ای‌اند که تاکنون پیدا شده‌اند). وقتی از ستاره دورند، کاملاً یخ‌زده‌اند؛ اما هر چه به ستاره نزدیک‌تر می‌شوند، تابش خورشید موجب گرم شدن مواد یخ‌زده و تبخیر آن‌ها می‌شود — از حالت جامد به گاز تبدیل می‌شود — و بخشی از این ماده با انرژی ستاره از هستهٔ دنباله‌دار به بیرون ساطع می‌شود و دم تشکیل می‌گردد. اما در مورد 3I/ATLAS، داده‌های گردآوری‌شده جزئیات غیرمنتظره‌ای را نشان داد: تولید OH توسط این دنباله‌دار از فاصله‌ای دورتر از خورشید در حال وقوع بود — زمانی که فاصلهٔ این دنباله‌دار از خورشید بیش از سه برابر فاصلهٔ زمین از خورشید بود — در ناحیه‌ای از منظومه‌شمسی که دماها معمولاً برای تبخیر سادهٔ یخ کافی نیستند. با وجود آن فاصله، با این حال 3I/ATLAS آب را با نرخ تقریبی ۴۰ کیلوگرم در ثانیه بیرون می‌ریخت، جریانی که نویسندگان مطالعه آن را با «آب‌فشانی در بیشترین توان» مقایسه کرده‌اند. این نکته به نظر می‌رسد نشان‌دهندهٔ ساختار پیچیده‌تری نسبت به آنچه معمولاً در دنباله‌دارهای منظومه‌شمسی دیده می‌شود باشد. برای نمونه، می‌تواند وجود قطعات کوچکی از یخ که از هستهٔ دنباله‌دار جدا می‌شوند و سپس به‌وسیلهٔ گرمای نور خورشید بخار می‌شوند توضیح داده شود و به تغذیهٔ ابر گازی که اطراف جرم آسمانی را فرا می‌گیرد منجر گردد. تا کنون این پدیده تنها در شمار کمی از دنباله‌دارهای خیلی دور مشاهده شده و می‌تواند اطلاعات ارزشمندی دربارهٔ فرایندهایی که 3I/ATLAS از آنها منشأ گرفته ارائه کند. «هر دنباله‌دار بین‌الستاره‌ای تاکنون یک سورپرایز بوده است»، گفت Zexi Xing، پژوهشگر دانشگاه آبرن و همکار نویسندهٔ این کشف، در بیانیه‌ای مطبوعاتی. «’Oumuamua خشک بود، Borisov از کربن مونوکسید غنی بود، و حال ATLAS آب را در فاصله‌ای که انتظارش را نداشتیم بیرون می‌دهد. هر کدام از اینها در حال بازنویسی آنچه دربارهٔ چگونگی تشکیل سیاره‌ها و دنباله‌دارها در اطراف ستارگان می‌دانستیم، بوده‌اند.» این داستان اصلًا در WIRED Italia منتشر شده و از ایتالیایی ترجمه شده است.